Tekst: Erik te Roller | Fotografie: SKF Group / Magnus Cimmerbeck
Tekst: Erik te Roller | Fotografie: SKF Group / Magnus Cimmerbeck
Het reinigen van smeerolie verlengt de levensduur ervan, en van lagers en machineonderdelen. SKF Recondoil past dit zelf toe en biedt zijn klanten een abonnement op deze smeerolie-service aan.
Twee jaar geleden nam de Zweedse lagerfabrikant SKF de startup RecondOil over, die een nieuwe technologie had ontwikkeld om smeerolie te recyclen. Met het oog op de klimaatdoelstellingen van Parijs gaat SKF RecondOil nu helemaal overstappen op circulaire olie en de smeerolie ook als service aanbieden aan klanten. Hierbij koopt de klant dus geen olie meer, maar neemt, net als bij ‘software as a service’, de olie af als een dienst. Pascal Verhoie, hoofd verkopen en applicatie-ontwikkeling bij SKF RecondOil, legt uit: “Tot nog toe verkochten we smeerolie per liter, maar daar stappen we vanaf. Wij gaan over op ‘oil as a service’, waarbij de klant betaalt voor betrouwbaarheid. De olie en de technologie blijven ons eigendom, terwijl de klant een maandtarief betaalt dat afhankelijk is van wat de service hem oplevert”, aldus Verhoie tijdens een online bijeenkomst van het Kennis- en innovatiecentrum Maintenance Procesindustrie.
Volgens Verhoie is de recycling van smeerolie niet alleen goed voor het verminderen van het gebruik van fossiele grondstoffen, maar ook voor de portemonnee. Smeerolie is duur, waardoor het goedkoper is de olie te reinigen en opnieuw te gebruiken. Daarnaast biedt het reinigen nog andere voordelen. Zo hoeft de olie minder vaak ververst te worden.
Smeerolie bestaat uit een minerale basisolie met additieven die de olie de gewenste kwaliteit en eigenschappen geven. Bij de nieuwe, zogeheten double separation technology (DST) van het bedrijf verloopt het reinigen van de olie in twee stappen. Eerst voegt het bedrijf een ‘booster’ toe die verontreinigingen aantrekt en daardoor geleidelijk zwaarder wordt. Op een gegeven moment zakt de booster met de aangehechte vuildeeltjes naar de bodem. Vervolgens wordt de olie in een centrifuge van het bezinksel ontdaan en is dan weer zuiver.
“De gereinigde olie blijkt zelfs schoner te zijn dan nieuw geproduceerde olie”Pascal Verhoie, SKF RecondOil
De gereinigde olie blijkt zelfs schoner te zijn dan nieuw geproduceerde olie, aldus Verhoie. Dit komt omdat bij deze methode ook de verontreinigingen van nano-afmetingen weggevangen worden, in tegenstelling tot conventionele reinigingsmethoden waarbij het slechts lukt deeltjes van ongeveer één micron en groter te verwijderen. Dat is belangrijk, want juist die nanodeeltjes katalyseren de oxidatie van de olie die leidt tot onomkeerbare afbraak ervan.
Door de concentratie nanodeeltjes steeds zo laag mogelijk te houden wordt de oxidatie vertraagd, waardoor de olie langer meegaat. Verhoie schat dat tijdige reiniging van smeerolie met de nieuwe technologie, de levensduur ervan drie tot vijf keer kan verlengen. Ook verlengt het gebruik van schonere olie de levensduur van lagers en andere onderdelen van installaties.
Voor het recyclen van de smeerolie zijn er drie mogelijkheden. De eerste is om dit ter plekke te doen en het te integreren in het productieproces. Hiervoor is een reinigingsinstallatie nodig, die functioneert als een soort nier en afhankelijk van de grootte 800 tot 8000 liter per dag kan verwerken. Als er geen ruimte is voor zo’n installatie, die al gauw de omvang van een huiskamer heeft, of als het olievolume betrekkelijk klein is, dan is de tweede mogelijkheid dat SKF de olie inzamelt en centraal reinigt. Dat gebeurt al in Duitsland en binnenkort ook in Spanje. Een derde mogelijkheid, die binnenkort beschikbaar komt, is reinigen met een unit ter grootte van een schoenendoos op plaatsen die lastig te bereiken zijn, zoals motoren van zware trucks en de generatoren en tandwielkasten van windturbines op zee.
Inmiddels past SFK deze technologie zelf al in twintig van zijn lagerfabrieken toe. SKF past de nieuwe technologie onder andere toe bij de productie van lagers voor elektrische voertuigen in het Italiaanse Cassino, waar het de olie gebruikt als slijpolie bij de metaalbewerking. Dit bespaarde in het eerste jaar al 55 m3 olie, wat overeenkomt met circa 150 ton minder CO2-uitstoot, ervan uitgaande dat de olie uiteindelijk als afval wordt verbrand. Door de zuiverheid van de olie is ook de afkeur van de producten met 40% gedaald en verloopt het proces stabieler. Verder is het dankzij de schone olie niet meer nodig om de lagers na het slijpen met oplosmiddelen te wassen.
In een fabriek in Göteborg gebruikt het bedrijf smeerolie in het productieproces om snel af te koelen (quenching). Daar levert de nieuwe technologie een besparing van 15 m3 olie per jaar op. Dat scheelt 30.000 euro per jaar. Minder afkeur scheelt nog eens 100.000 euro en minder productiestops 80.000 euro per jaar. Al met al levert de technologie een hogere productiviteit en flinke besparingen op, concludeert Verhoie. ●
