Reverse-acting breekplaat met bolle dome. | Foto: Hitma
De breekplaat is een populaire drukbeveiliging in gesloten systemen. Waar moet je op letten bij het kiezen, monteren en vervangen van breekplaten? 5 tips voor in de praktijk.
Het materiaal van de breekplaat moet geschikt zijn voor het product of medium en de temperatuurniveaus van het proces. Breekplaten bestaan in allerlei materialen, van roestvast staal, nikkel en aluminium tot grafiet en composiet. De veiligheid van het proces staat of valt met de geschiktheid van het materiaal: eventuele corrosie van de breekplaat is ook van invloed op de breekdruk.
De (reserve-)breekplaten moeten op de juiste manier behandeld en bewaard worden. Breekplaten worden goed verpakt, maar het zijn precisie-instrumenten en ze zijn zeer kwetsbaar, ook tijdens de installatie. Als tijdens het opslaan schade ontstaat aan de ‘dome’ (het bolle, holle of vlakke deel van de breekplaat dat in contact komt met het product) zal dat de breekdruk beïnvloeden. In dat geval is het mogelijk dat de breekplaat al bij een lagere druk dan de nominale druk breekt.
In de praktijk kan het monteren van breekplaten nogal eens mis gaan. Doe de montage daarom stap voor stap en neem de gebruiksaanwijzing goed door. Op de tagplaat van de breekplaat staan duidelijke aanwijzingen, zoals wat de bovenkant en de onderkant is. Is de breekplaat ondersteboven gemonteerd, dan kan de breekdruk vele malen hoger worden. Ook tijdens de installatie moet je heel voorzicht omgaan met de breekplaat. Een beschadigde breekplaat mag niet geïnstalleerd worden maar moet vervangen worden door een nieuw exemplaar.
De vooraf opgegeven breekdruk wordt fysiek tweemaal getest en van een breektestcertificaat voorzien. Als de juiste breekplaat is geselecteerd, is het aan te raden in dezelfde batch standaard een aantal extra exemplaren te laten produceren. Het advies is om per toepassing minimaal 2, maar liefst meer, reserve-breekplaten bij de hand te hebben. Hoe meer er op voorraad zijn, des te sneller je kunt schakelen. Dat is ook financieel voordeliger: hoe meer breekplaten er worden aangeschaft, des te lager de prijs per stuk over het algemeen zal zijn.
Procescondities, zoals tegendruk, condensatie, vuil, maar ook metaalmoeheid kunnen de prestaties van de breekplaat beïnvloeden. De kosten voor het vervangen van een voortijdig gebroken breekplaat kunnen hoog oplopen, vooral als je het systeem moet uitschakelen om de breekplaat te vervangen. Aan te raden is dan ook om alle breekplaten periodiek te vervangen, zelfs als ze in goede staat lijken te zijn. Een geschikt moment om dit te doen, is als het systeem stil ligt voor gepland onderhoud.
Met medewerking van Dick Verhoef, Hitma
