De opslag van Lithium-ion batterijen is een onderschat veiligheidsrisico. Veel onderhoudsdiensten beseffen niet dat hun accu’s een brandgevaar vormen. “Zo kan een complete fabriek afbranden. Lithium-ion batterijen moeten daarom worden opgeslagen in een gecertificeerde, ofwel bewezen veilige, brandwerende voorziening”, zegt Peter van Doesum, directeur bij Denios.
“Het probleem met lithium-ion batterijen is dat het gevaar van binnenuit komt. Ze kunnen spontaan in brand vliegen. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILenT) beschouwt deze batterijen daarom als een ‘nieuwe’ gevaarlijke stof, vergelijkbaar met CNG, LNG en waterstof. Dat verklaart waarom ze er met ingang van 2018 extra aandacht aan besteden. Natuurlijk zijn de risico’s het grootst als je deze batterijen in enorme aantallen opslaat, zoals bij producenten van e-bikes. Maar vergis je niet in het aantal apparaten met een lithium-ion accu bij onderhoudsdiensten. Dat worden er steeds meer. Aan het eind van de dag gaan de lithium-ion accu’s aan de lader. Er hoeft er maar eentje te ontvlammen en je hebt een groot probleem. Deze accu’s kun je niet met traditionele middelen blussen. De accu produceert zijn eigen zuurstof. Blus je met water, dan creëer je een explosierisico. Bij een recente grote brand door ontvlammen van een accu bij een grootgebruiker is wel gebleken dat de brandweer enorme moeite had om de brand te bestrijden. Ook door de giftige stoffen die vrijkwamen. Er vindt momenteel veel onderzoek plaats naar geschikte blusmiddelen voor accubranden.”
“De huidige lithium-ion batterijen hebben als groot voordeel dat ze geen geheugen hebben. Je kunt ze ook halfvol gewoon laden, zonder kwaliteitsverlies. Na 3 jaar zit zo’n accu nog steeds op 60-70 procent. Ondertussen vinden er binnen de accu wel processen plaats, waardoor hij intern kan beschadigen. Dat kan ook na een val. Calamiteiten kunnen optreden door een mechanische beschadiging of een thermische of elektrische overbelasting. In combinatie met hoge temperaturen blijft het risico oplopen. De accu slaat als het ware op hol: een thermal runaway. Er treedt een kettingreactie op, waardoor het accu-tje in brand vliegt. De recente problematiek met de Samsung-telefoons had hier mee te maken.”
“Liggen er meerdere draadloze apparaten en accu’s bij elkaar in een ruimte, dan heb je bij zelfontbranding een levensgroot probleem. De felle brand slaat snel over naar andere accu’s. Asecos, de grootste producent van brandveiligheidsopslagkasten in Europa, heeft naar aanleiding van deze risico’s een 90 minuten brandwerende veiligheidskast ontworpen voor de veilige opslag van lithiumion accu’s. Wij zullen hem tijdens Maintenance Gorinchem tonen, een wereldprimeur. Deze kast is gebaseerd op de brandveiligheidskasten die Asecos ontwikkelt voor laboratoria. Echter daar moeten producten – vooral chemicaliën – beschermd worden tegen invloeden van buitenaf, zoals een labbrand. Bij accu’s is dat net andersom. De kast moet brandwerendheid zijn van binnen naar buiten, zodat vlammen niet naar buiten treden. Wij hebben deze nieuwe kast laten testen op basis van de standaard brandcurve volgens EN 1363-1, die met 15% werd verhoogd in temperatuur, omdat brandende lithium-ion accu’s meer hitte produceren. We hebben door het Materialprüfungsanstalt für das Bauwesen Dresden in een testopstelling laten aantonen dat deze kast de wettelijk vereiste brandwerendheid biedt. MPA Dresden is als notified body door de EU geaccrediteerd om dit soort testen uit te voeren. Uit de brandtest bleek dat we met deze kast boven de vereiste 60 minutengrens uitkomen, waarvoor deze gecertificeerd is.”
“Het grootste risico voor spontane ontbranding ontstaat tijdens het laden. Dat moet dus in een veiligheidskast gebeuren en niet zomaar ergens in de werkruimte. Deze kast wordt kant en klaar geleverd met bedrading en optioneel wandcontactdozen om accu’s veilig te kunnen laden. Er zijn drie types, waarbij de meest geavanceerde uitgerust is met branddetectie, een rookmelder en een automatisch blussysteem. Bij een brandmelding gaat er een alarm af. Bij een kast met een blussysteem is het mogelijk de temperatuur in de kast terug te brengen naar onder de 130°C, daarboven worden de accu’s onstabiel. Zo vertraag je de ontwikkeling van de brand en wordt het probleem beter beheersbaar.”
“Zeker in de maintenance-afdelingen van grotere bedrijven biedt dit een stuk extra veiligheid. Moet je zien wat daar aan accu’s ligt. De eerste kasten hebben we in maart aan gebruikers geleverd. Deze bedrijven lopen vooruit op aankomende regelgeving, waarin een aanscherping is voorzien met betrekking tot de veilige opslag van lithiumion batterijen. Het is ook een gebruiksvriendelijke oplossing. Het maintenance personeel legt aan het eind van hun shift de apparatuur aan de lader in de kasten en sluit de deuren weer. Alle apparatuur ligt dan netjes, overzichtelijk en veilig klaar voor collega’s. Deze accu’s vormen een potentieel gevaar dat we nog te weinig erkennen. Gelukkig is er nu een oplossing voor!”
